علل ایجاد ملانوما چیست؟
ملانوما
ملانوما با اختلال در سلولهای ملانوسیت که مسئول تولید ملانین و تنظیم کنندهی رنگ پوست هستند، رخ میدهد. به طور طبیعی با ایجاد سلولهای جدید و سالم، سلولهای قدیمی و پیر به سمت سطح پوست کشیده شده و از بین میروند. اما در صورت هر گونه آسیب و جهش در DNA سلولها، تولید سلولهای جدید از کنترل خارج شده و در نهایت به ایجاد سلولهای سرطانی منجر میشود.
اما علت آسیب به DNA و چگونگی ایجاد این سرطان هنوز مشخص نیست. این احتمال وجود دارد که ترکیبی از عوامل، از جمله عوامل زیست محیطی و ژنتیکی، باعث ایجاد ملانوما میشوند. با این حال، پزشکان معتقدند که قرار گرفتن در معرض تابش اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید و استفاده از اتاقکهای برنزه کننده علت اصلی ملانوما است. علت همهی ملانومها، قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش، مخصوصا ملانوماهایی که در مناطق دور از دسترس نور خورشید ایجاد میشوند، نیست. که نشاندهندهی دخیل بودن عوامل دیگر در ایجاد این سرطان است.
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به ملانوما را افزایش دهند، عبارتند از:
-
پوست روشن:
داشتن رنگدانه کمتر (ملانین) در پوست، به معنای حفاظت کمتر پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش است. اگر دارای موهای بلوند یا قرمز و یا چشمهای رنگی هستید و به راحتی دچار لک و یا آفتاب سوختگی میشوید، احتمال ایجاد ملانوما در شما بیشتر از افراد با رنگ پوست و موی تیره تر است، اما امکان گسترش ملانوما در افراد سیاه پوست از جمله اسپانیاییهاو آفریقاییهانیز وجود دارد.
-
سابقه آفتاب سوختگی:
یک یا چند آفتاب سوختگی شدید، میتواند خطر ابتلا به ملانوما را افزایش دهد.
-
زندگی نزدیک به استوا یا در ارتفاع بالاتر:
افرادی که نزدیک به خط استوا زندگی میکنند، به دلیل مستقیم بودن نور خورشید در آن مناطق نسبت به سایر مناطق با عرض جغرافیایی بالاتر، بیشتر در معرض اشعه ماوراء بنفش هستند، علاوه بر این، افرادی که در ارتفاعات بالا زندگی میکنند، بیشتر در معرض اشعه UV هستند.
-
داشتن تعداد زیادی خال یا خال غیرطبیعی:
داشتن بیش از ۵۰ عدد خال معمولی یا یک خال غیرمعمول در بدن، خطر ابتلا به ملانوما را افزایش میدهد، که این خالهای غیر معمول دارای سایز بزرگتر، حاشیه نامنظم و چند رنگ هستند و در پزشکی به عنوان خالهای دیسپلاستیک شناخته میشوند.
-
سابقه خانوادگی ملانوما:
در صورت ابتلای یکی از اعضای خانواده مانند والدین، فرزندان، خواهر یا برادر به ملانوما ، شانس ابتلای فرد به این سرطان افزایش مییابد.
-
سیستم ایمنی ضعیف:
افراد با سیستم ایمنی ضعیف مانند افراد با هر گونه عمل پیوند عضو، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند.
صفحه اینستاگرام دکتر مهدی سبکتکین، لیزر جای جوش در تهران
ملانوما چگونه تشخیص داده میشود؟
اغلب موارد ملانوما روی پوست تاثیر میگذارد و معمولا باعث تغییر در خالهای موجود میشود و هر فرد برای تشخیص علائم اولیهی ملانوما ، باید خود را به طور منظم از نظر خالها، لکهها و سایر نقاط رنگی بررسی کند و هر تغییری در ظاهر پوست باید توسط دکتر پوست بررسی شود، ناحیهی پشت نیز باید به طور منظم بررسی شود، به این دلیل که از هر ۳ مرد ۱ نفر مبتلا به ملانوما در ناحیهی پشت است و میتوان برای بررسی این ناحیه و سایر نواحی که نگاه کردن به آنها دشوار است، از همسر، اعضای خانواده، دوست و یا پزشک کمک بخواهید.
پزشکان پوست جهت مشاهدهی جزئیات بیشتر ضایعات از ابزارهای میکروسکوپیک یا عکاسی استفاده میکنند و در صورت شک به هرگونه سرطان پوست، پزشک باید فرد را به متخصص سرطان ارجاع دهد و یک آزمایش بیوپسی یا نمونه برداری از ضایعه انجام میشود. بیوپسی یک روش است که نمونه ای از ضایعه برای آزمایش در آزمایشگاه برداشته میشود.
درموسکوپی نیز یک روش میکروسکوپی بررسی سطح پوست است، که به کمک آن میتوان ضایعات خوش خیم و بدخیم را از هم افتراق داد.
مطالب پیشنهادی: