بررسی علل بروز ماسک حاملگی
ماسک بارداری یک بیماری پوستی می‌باشد که با مشاهده‌ی لکه‌های تیره و قهوه‌ای بر روی پوست پیشانی، لب بالا و گونه‌ها قابل تشخیص می‌باشد. ۵۰ تا ۷۵ درصد از مادران باردار در دوران بارداری به ماسک حاملگی مبتلا می‌شوند. در این مطلب از سایت دکتر مهدی سبکتکین متخصص لیزر جای جوش و لک در تهران علل بروز ماسک حاملگی را مورد بررسی قرار می دهیم.
به «ماسک حاملگی» ملاسما و کلوآسما نیز گفته میشود. ملاسما باعث میشود روی پوست صورت لک‌های تیره ایجاد شود. این لک‌ها که درنتیجه افزایش تولید رنگدانه‌های پوستی ایجاد می‌شوند را بیشتر در نواحی پیشانی و گونه‌ها می‌توان دید.
در دوران بارداری، بدن شما هورمون‌های بیشتری تولید می‌کند که درنتیجه آن، تولید رنگدانه‌های پوستی افزایش می‌یابد. نزدیک به ۵۰ درصد از زنان باردار برخی از علائم «ماسک حاملگی» را تجربه می‌کنند. ماسک حاملگی یکی از انواع مشکلات پوستی در بارداری است که معمولاً خودبخود و پس از تولد نوزاد محو می شود.
علل بروز ماسک حاملگی
به نظر می‌رسد ماسک حاملگی که به نام «ملاسما» یا «کلوآسما» هم خوانده میشود. در اثر افزایش شدید سطح استروژن بروز می‌کند که منجر به تحریک تولید ملانین اضافی (هیپرپیگمانتاسیون) می‌گردد. این بدان معناست که کک و مک و خال بیش از حد تیره‌تر به نظر می‌رسند. همچنین، یک خط تیره در وسط شکم بعضی از مادران باردار (linea nigra) مشاهده میشود و هاله‌ی اطراف سینه‌ی زنان باردار تیره‌تر می شود.
این ویژگی به خصوص در خانم‌هایی که دارای پوست تیره‌تر می‌باشند یا کسانی که دارای نژاد آسیایی و آفریقایی هستند شایع‌تر است از این جهت که رنگدانه‌ی بیشتری در پوست خود دارند. قرار گرفتن در معرض نور خورشید می‌تواند آن را بدتر کند. چرا که اشعه‌ی ماورای بنفش موجود در نور خورشید، سلول‌های رنگدانه‌ساز پوست (ملانوسیت‌ها) را تحریک به ساختن بیشتر رنگدانه‌ی پوست (ملانین) می‌کند. خوشبختانه این تغییر رنگ پوست موقتی بوده و معمولاً بعد از زایمان و یا در برخی موارد، پس از پایان شیردهی از بین می‌رود.
پیشگیری از بروز ماسک حاملگی
برای جلوگیری از ظهور «ماسک حاملگی»، هر زمان که قصد دارید از خانه بیرون بروید از ضد آفتاب خوب با حداقل SPF 30 استفاده کنید. همچنین برای محافظت از صورت خود در برابر پرتوهای آسیب‌رسان خورشید می‌توانید از کلاه نقاب‌دار کمک بگیرید. پوست شما در این دوران بسیار حساس است و قرارگرفتن در معرض نور خورشید احتمال بروز لک‌های تیره را افزایش می‌دهد.
نکات مراقبتی برای جلوگیری از بروز ماسک حاملگی
مصرف مواد غذایی سرشار از اسیدفولیک:
خوردن غذاهای حاوی اسیدفولیک (همچنین مکمل‌های دوران بارداری حاوی مقدار زیادی اسیدفولیک می‌باشد) در دوران بارداری توصیه میشود. مطالعات نشان داده است که کمبود اسیدفولیک با هیپرپیگمانتاسیون مربوط می‌باشد. مواد غذایی حاوی اسیدفولیک عبارتند از سبزیجات برگ سبز، پرتقال، نان سبوس‌دار، غلات سبوس‌دار.
محافظت از پوست:
استفاده از کرم‌های ضدآفتاب با SPF بالا بر روی صورت در تمام طول روز، حتی اگر از خانه خارج نشده باشید. (به علت ورود اشعه‌های مضر از طریق پنجره). قرار گرفتن در معرض نور خورشید در دوران بارداری منجر به پررنگ‌تر شدن ماسک حاملگی میشود. هنگام خروج از خانه استفاده از عینک آفتابی و یک کلاه لبه پهن توصیه میشود.
عدم استفاده از وسایل آرایشی:
عوامل محرک پوست سلول‌های رنگدانه‌ساز را وادار به سنتز بیشتر رنگدانه‌ی تیره‌ی پوست (ملانین) می‌کنند. به همین دلیل است که محصولات آرایشی بهداشتی که منجر به تحریک و قرمزی پوست شوند، باعث تشدید ملاسما یا ماسک حاملگی می‌شوند.
صفحه اینستاگرام دکتر مهدی سبکتکین لیزر جای جوش و لک در تهران
اقدامات پیشگیرانه برای درمان ماسک حاملگی در بارداری
- عدم استفاده از لایه‌بردار، سفیدکننده‌ها و یا سایر مواد شیمیایی در دوران بارداری و یا دوران شیردهی توصیه میشود. چرا که این مواد می‌توانند به پوست نفوذ کنند. لیزر نیز می‌تواند تحریک‌کننده باشد.
- بعد از زایمان باید به طور پیوسته از پوست خود در مقابل نور خوشید محافظت کنید. باید از کرم‌های ضدآفتاب استفاده شود و قرار گرفتن در مجاورت نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
- استفاده از قرص‌های ضدبارداری حاوی استروژن در تعداد کمی از خانم‌ها منجر به بروز کلاسما میشود. در صورت تغییرات پوستی از راه‌های دیگر جلوگیری از بارداری استفاده نمایید.
- اگر ملاسما حتی بعد از شیر گرفتن نوزاد باقی مانده باشد، حتماً به متخصص پوست مراجعه کنید. اگر لکه‌های پوستی پس از چند ماه باقی بمانند و منجر به آزار مادر شوند، با پزشک و یا متخصص پوست برای انجام درمان مشورت لازم را انجام دهید. البته، اگر مادر در دوران شیردهی و یا به فکر بارداری مجدد سریع باشد، حتماً باید با پزشک معالج خود را در جریان قرار دهد تا از داروهای مجاز با توجه به شرایط فرد درمان را ادامه دهد.
انتظار بهبود فوری را نداشته باشید، چرا که ممکن است درمان تا چند ماه طول بکشد. در موارد نادر، متخصصین پوست برای درمان سریع از درمان‌های لیزری برای روشن کردن پوست تیره استفاده می‌کنند، اما این اولین گزینه‌ی درمانی نمی‌باشد. هر رویکرد درمانی که استفاده شود، باز هم بسیار مهم است که در طول درمان از نور خورشید محفاظت شوید.
